پروتز دندان در اصطلاح به معنی دندان مصنوعی یا تعویض دندان است که انواع مختلفی دارند ، از روکش های ساده برای ترمیم یک دندان گرفته تا پروتزهای کامل دندان که دندان مصنوعی نامیده می شوند ، جزو پروتز های دندان هستند ، دندان پزشکان به دلایل زیبایی یا پزشکی پروتز دندان متحرک و ثابت را تجویز می کنند.

انواع پروتز دندان

سه نوع پروتز دندان وجود دارد که عبارت است از : پروتز دندان متحرک ، پروتز دندان ثابت ، ایمپلنت

پروتز ثابت دندان

پروتز ثابت دندان یکی از انواع مختلف پروتز ها می باشد که معمولا به نام عمومی روکش دندان در بین افراد جامعه شناخته می شود. در پروتز ثابت ، بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج کند پروتز ثابت می تواند بر روی ایمپلنت یا دندان فرد کار گذاشته شود.

روکش تک واحدی دندان

نیاز دندان به روکش زمانی احساس می شود که  ساختار دندان به دلایلی ضعیف شده باشد و نیاز به حفاظت توسط روکش دارد و یا دلایل زیبایی باعث شده است که فرد دندان خود را روکش کند . همچنین گاهی مواقع ممکن است به دلیل نقص عملکرد دندان ( مشکلات فانکشنال ) ، روکش باعث جویدن بهتر فرد می شود .

بریج دندان

بریج دندان ، یکی دیگر از انواع پروتز دندان می باشد . در این نوع پروتز ، زمانی که فرد یک یا تعداد بیشتری از دندان های خود را از دست داده و در عین حال هنوز حداقل یک دندان در جلو و یک دندان در عقب دندان از دست رفته وجود داشته باشد ، می تواند از بریج دندان استفاده کند . به این صورت که با تراش دو دندان مجاور ناحیه خالی از دندان ، یک پل یا همان بریج بین دندان های پایه زده می شود تا ناحیه خالی از دندان پر شده و دوباره قابلیت جویدن و زیبایی خود را به دست آورد.

چنانچه فرد تمامی دندان های خود را از دست داده باشد می تواند با پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت دندان های خود را به صورت کامل به دست آورد . بدین منظور ۸ دندان در فک پایین و ۸ دندان در فک بالا قرار داده می شود .

پروتز متحرک

یکی دیگر از انواع پروتز های دندانی پروتز متحرک است . پروتز متحرک اصطلاحا به پروتزی گفته می شود که فرد قابلیت بیرون آوردن آن را دارد . در ادامه به انواع این نوع پروتز می پردازیم.

پروتز پارسیل

پروتز دندانی پارسیل یکی از انواع پروتزهای دندان متحرک به حساب می آید . پروتزهای دندانی پارسیل متحرک، مناسب بیماران بی دندان یا کم دندان است . پروتز دندان پارسیل همانطور که از اسم آن مشخص است به راحتی داخل دهان گذاشته و یا خارج می شود.

پروتز دندانی پارسیل شامل چند دندان متصل به یک پایه پلاستیکی و همرنگ لثه است . این دندان ها به وسیله یک اسکلت فلزی بهم متصل شده اند پروتز دندانی پارسیل با گیره‌های فلزی به دندانهای طبیعی شما وصل می‌شود . این گیره ها دیده نمی شوند و دارای کیفیت ساخت بالایی می باشند . در بعضی مواقع ممکن است برای تطبیق بهتر یک پروتز دندانی پارسیل با دندانهای طبیعی نیاز باشد که آنها روکش شوند بخصوص وقتی از اتصالات ویژه و دقیقی استفاده می‌شود .

پروتز کامل دندان یا دست دندان

شما هم احتمالا دست های دندان پدربزرگ ها و مادربزرگ های خودتان را دیده اید . پروتز کامل دندان برای افرادی که کل دندان های خود را از دست داده اند استفاده می شود . امروزه با پیدایش ایمپلنت های دندانی از این نوع پرروتز ها کمتر استفاده می شود ولی با توجه به قیمت کمتری که در مقابل سایر روش ها دارد مورد استفاده بسیاری از افراد است.

پروتز کامل دارای ۲ نوع معمولی و لثه نرم است.
نکته مهم این که پروتز کامل دندان از دو بخش تشکیل می شود یکی دندانها که سفید هستند و دیگری بخش صورتی پروتز که در بین بیماران با عنوان « لثه پروتز » موسوم است .
این بخش لثه پروتز باید مستحکم باشد که بتواند کارآیی لازم را داشته باشد .

اوردنچر

اوردنچر نیز نوعی درمان پروتز دندانی متحرک می باشد که در واقع دست دندان کاملی بوده که روی دو پایه دندانی یا چند پایه ایمپلنت قرار می گیرند ، به نسبت پروتز کامل دندان راحت تر است اما به هر حال متحرک است و راحتی آن از پروتز ثابت دندان کمتر می باشد .

مزایای استفاده از پروتزهای دندانی چیست؟

در صورتیکه شما تعدادی از دندانهای خود را از دست داده باشید ، پروتز ها می توانند وضعیت ظاهری شما و همچنین جویدن ، گاز گرفتن و نحوه صحبت کردن شما را بهبود ببخشند . آنها سفارشی و بر طبق شکل و اندازه دهان شما ساخته شده و تا حد ممکن طبیعی ساخته می شوند .

پروتز ها باعث می شوند که از فرسایش و سائیدگی و یا شکستگی و آسیب دندانهای باقی مانده جلوگیری شود بدون پروتزها ممکن است که دندانهای طبیعی جابجا شده و یا کج شوند . دندان های مصنوعی ( پروتز ها ) می توانند پس از اینکه در آورده شوند سریعاً در جای خود قرار گیرند و هیچ کس از وجود آنها در دهان شما مطلع نمی شود اینها پروتزهای فوری نامیده می شوند .

پروتزها هرگز نمی توانند جای خود دندانهای طبیعی را بگیرند پس بنابراین مدت زیادی طول می کشد تا به آنها عادت کنید در صورتیکه قبلاً از دندان مصنوعی استفاده نکرده اید از دندانپزشک بخواهید در مورد مشکلات آن هنگام گذاشتن و بو داشتن برای شما توضیح دهد و همچنین در مورد چگونگی مراقبت کردن از آنها و نگهداری صحیح آنها شما را آگاه کند .